Μετά την κατάλυση της δημοκρατίας η λέξη "δημοκρατία", κενή περιεχομένου πλέον, περιφέρεται μέχρι σήμερα ανά τον κόσμο, για να σκεπάζει τη γύμνια των πολιτευμάτων από κάθε λαϊκή συμμετοχή και να παραπλανά τους λαούς.
Όταν μιλάμε για δημοκρατία, και θέλουμε η λέξη να ανταποκρίνεται στα πράγματα, πρέπει να αναφερόμαστε μόνο στην περίοδο 462–322 π.Χ., που λειτούργησε η δημοκρατία στην Αθήνα, γιατί δεν προϋπήρξε του 462 π.Χ. και δεν επαναλειτούργησε μετά την κατάλυσή της το 322 π.Χ. ποτέ και πουθενά μέχρι σήμερα.
Η περίοδος της δημοκρατίας αποτελεί μοναδική εμπειρία για την ανθρώπινη ιστορία, την οποία σημάδεψε ανεξίτηλα. Η κατάχρηση της λέξης "δημοκρατία" που γίνεται μέχρι σήμερα, αποσκοπεί στην απάλειψη από την ιστορική μνήμη της μοναδικής αυτής δημοκρατικής εμπειρίας. Καταβλήθηκε, από την εποχή ακόμη που λειτουργούσε η δημοκρατία, και καταβάλλεται μέχρι σήμερα από τις κυρίαρχες δυνάμεις μια συστηματική προσπάθεια να αλλοιωθεί το αυθεντικό πρόσωπο της δημοκρατίας, και να παρουσιαστούν σαν δημοκρατικά καθεστώτα που έχουν πολύ μικρή ή καμιά συγγένεια με τη δημοκρατία.
Ο Ισοκράτης και ο Αριστοτέλης ονόμαζαν δημοκρατίες τα ολιγαρχικά–αριστοκρατικά καθεστώτα, και αργότερα ονομάστηκε "δημοκρατία" το καθεστώς της Ρώμης.
Στη σύγχρονη εποχή όλα τα καθεστώτα ονομάζονται δημοκρατικά. Η τόσο πλατιά χρησιμοποίηση της λέξης "δημοκρατία" δεν σημαίνει ότι η δημοκρατία ασκεί μέχρι σήμερα μια ακατανίκητη αίγλη, αλλά δείχνει τον φόβο των κυρίαρχων τάξεων προς τη δημοκρατία. Επιδίωξαν και πέτυχαν η λέξη "δημοκρατία" να μη σηματοδοτεί πλέον το πολίτευμα της δημοκρατίας. Διευρύνοντάς τη ώστε να χωράει όλα τα πολιτεύματα, κατέστησαν τη δημοκρατία αγνώριστη και ως εκ τούτου ακίνδυνη. Αυτή η σκόπιμη σύγχυση γύρω από την έννοια και την ουσία της δημοκρατίας, βοηθάει στην παραπλάνηση των λαών.
Στο όνομα της δημοκρατίας, καταδυναστεύουν τους λαούς σε όλα τα πλάτη και μήκη της γης. Αν δεν είχε παραποιηθεί η έννοια και η ουσία της δημοκρατίας και όλοι γνώριζαν τη λειτουργία της, κανένας δεν θα μπορούσε να προκαλέσει σύγχυση και κανένα πολίτευμα δεν θα επιτρεπόταν να παρουσιάζεται ψευδωνύμως ως "δημοκρατία".
Το τέλος της δημοκρατίας συνέπεσε με το τέλος της ανεξαρτησίας των πόλεων–κρατών. Τα μεγάλα βασίλεια των αλεξανδρινών χρόνων διαδέχτηκαν οι μεγάλες αυτοκρατορίες των ρωμαϊκών και βυζαντινών χρόνων. Οι λαοί έχασαν όχι μόνο την ανεξαρτησία τους αλλά και την εθνική τους συνείδηση.
Μετά την κατάλυση της δημοκρατίας, οι άνθρωποι έχασαν το ενδιαφέρον τους για τα κοινά και κλείστηκαν στον εαυτό τους. Την πολιτική και κοινωνική απομόνωση των πολιτών, μετά την κατάλυση της δημοκρατίας, εκφράζει η φιλοσοφία των ελληνιστικών χρόνων. Η θεωρητική σκέψη και η αναζήτηση νέων ιδεών για τον άνθρωπο και την κοινωνία νέκρωσαν τελείως. Τη θέση της φιλοσοφίας πήρε η βιοσοφία και η ατομική ηθική. Ο καθένας για τον εαυτό του.
Το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της έννοιας του "σοφού", εκείνη την εποχή, είναι η “αταραξία”. Πυρώνειοι, Στωικοί, Επικούρειοι και Σκεπτικοί δεν κουράζονται να εγκωμιάζουν ως πλεονέκτημα του σοφού την ανεξαρτησία από την πορεία των πραγμάτων. Ο σοφός είναι ελεύθερος, είναι βασιλιάς, θεός.
Ό,τι κι αν του συμβεί, δεν θα μπορέσει να θίξει τη γνώση, την αρετή, την ευδαιμονία του. Η σοφία του στηρίζεται σ’ αυτόν τον ίδιο, και ο κόσμος δεν τον νοιάζει. Αυτή η σκιαγραφία του ιδεώδους απεικονίζει τον χαρακτήρα της εποχής: Ο υποδειγματικός άνθρωπος δεν είναι γι’ αυτήν εκείνος που εργάζεται και δημιουργεί για κάποιον μεγάλο σκοπό, αλλά εκείνος που ξέρει να αποδεσμεύεται από τον εξωτερικό κόσμο και να βρίσκει την ευτυχία στον ίδιο τον εαυτό του. Έτσι εκφράζεται με σαφήνεια η εσωτερική απομόνωση των ατόμων και η αδιαφορία τους απέναντι στους γενικούς σκοπούς. Η ευδαιμονία του σοφού εξαρτάται από την υπέρβαση του εξωτερικού κόσμου.
Μετά την κατάλυση της δημοκρατίας και τη νέκρωση της φιλοσοφίας, βρήκαν γόνιμο έδαφος και αναπτύχθηκαν όλες οι θρησκευτικές δοξασίες.